همانطور که میدانید، گچ یکی از مهمترین مصالح ساختمانی است و انواع متفاوت آن کاربردهای گوناگونی دارند. پس از اتمام گچ کاری اولیه یعنی انجام زیرکار، از گچ روکار استفاده می‌کنیم. گچ روکار محصولی است که پس از گچکاری اولیه با گچ زیرکار، بر روی سطوح اجرا شده و تاثیر مستقیم در زیبایی دارد. گچ روکار باید دارای ویژگی‌هایی باشد که به زیبایی کار بیافزاید چرا که از گچ روکار در مراحل نهایی استفاده می گردد.
در حقیقت گچ سفیدکاری نوعی گچ است که برای عملیات سفید کردن در ساختمان بکار میرود و بعلت اینکه خالص ترین و سفیدترین گچ در فرایند گچکاری است، برای نازک کاری و سفیدکاری استفاده میشود. این گچ، میزان چسبندگی بالایی دارد و در مقایسه با سایر گچ‌ها دارای قیمت کمتری است.
گچ سفیدکاری در مش‌های مختلف 40، 60 و 100 (گچ میکرونیزه) قابل تولید است. برای تولید این محصول از سنگ گچ با خلوص ۹۸% استفاده میشود و در ضمن گچ سفید کاری معمولا گیرش اولیه و نهایی (گیرش ثانویه) بالاتری نسبت به گچ زیرکار دارد. گچ سفید را بدون زیرکاری هم می توان اجرا کرد اما ضخامت بالاتری از آن مصرف می شود که به صرفه نمی باشد. از گچ سفید می توان در مخلوط گچ خاک هم استفاده نمود. گچ سفید در کیسه های ۴۰ کیلویی به بازار عرضه می شود.
اگر شما قصد دارید از گچ‌های معمولی سفید برای عملیات گچ کاری استفاده کنید، خوب است گچ میکرونیزه را انتخاب کنید چون دانه بندی ریزتر و سفیدتری دارد و این موضوع پروسه گچکاری را آسان تر می‌کند. گچ سفید پلیمری فقط شامل گچ ساتن است و اگر شما بخواهید برای سفید کاری ساختمان از گچ پلیمری استفاده کنید باید ساتن را برگزینید.
نکته: گچ پلیمری گونه‌ای از گچ های ساختمانی است که در آن افزودنی‌های پلیمری و آهک هیدراته و همچنین ماده معدنی پرلیت موجود است. در ترکیبات آن دارای مزایای قابل توجهی مانند قابلیت استفاده در ماشین‌های گچ پاش، زمان گیرش بیشتر، وزن سبکتر و خصوصیات عایق بهتر نسبت به گچ‌های معمولی می‌باشد.
گچ زیرکار به عنوان لایه اولیه گچ کاری روی انواع سطوح استفاده می شود. این گچ یک پایه و سطح صاف برای لایه های بعدی ایجاد می کند. اگر گچ کاری اولیه به درستی صورت بگیرد، رنگ آمیزی یا کاشی کاری دیوار نیز به بهترین نحو انجام خواهد شد. در مقابل، اگر گچ زیرکار ترک داشته باشد یا سطح ناصافی روی دیوار ایجاد کند، نتیجه نهایی نیز از کیفیت بالایی برخوردار نخواهد بود. بنابراین، انتخاب و به کارگیری درست گچ زیرکار از اهمیت بالایی برخوردار است.
خوب است بدانید که نحوه تولید گچ روکار و زیرکار مشابه است اما گچ روکار در فرایند اولیه، سرند و آسیاب، به تجهیزاتی با تکنولوژی بالاتری نیاز دارد. ضخامت گچ‌های زیرکار در ساختمان سازی به طور کلی 11 میلی‌متر برای دیوارها و 8 میلی‌متر برای سقف ها اعمال میشود.
به طور کلی دو نوع گچ مختلف به عنوان گچ زیرکار استفاده می شوند که عبارتند از:
گچ اول، گچ خاک است که با نام گچ داگا نیز شناخته می شود. این نوع گچ ترکیبی از خاک رس، سنگدانه ریز و الیاف است. مواد دیگری نیز مانند رنگ، آهک؛ کود و روغن دانه کتان نیز ممکن است برای ایجاد ویژگی ها و خواص مختلف به این گچ افزوده شود.
یکی دیگر از انواع گچ زیرکار گچ سیوا است. این محصول به نوعی از گروه محصولات سبک وزن است. سیوا نوعی گچ است که به عنوان اولین لایه گچ کاری روی انواع مختلفی از مصالح ساختمانی مانند خاک رس، بلوک سیمانی، آجر، بلوک سیمانی سبک، پلی استایرن و غیره استفاده می شود.
مهمترین تفاوت گچ روکار و گچ زیرکار در گیرش اولیه و نهایی این دو می‌باشد. گچ روکار زمان گیرش بالاتری نسبت به گچ زیرکار دارد. از لحاظ قیمت نیز گچ روکار نسبت به بقیه گچ‌ها در ساختمان، قیمت کمتری دارد. از گچ سفید برای سفیدکاری، نازک کاری و ابزار زنی استفاده میشود.
دانه‌بندی در حقیقت عاملی است که ریزی و درشتی پودر گچ را تعیین می‌کنند. برای زیرکاری از مش پایینتر از 20 استفاده می‌کنند و برای سفیدکاری مش بین 20 تا 40 مورد نیاز است و دانه‌بندی نازک کاری و مجسمه سازی بین 40 تا 200 است.
| معیار ارزیابی | گچ مخصوص زیرکار | گچ مخصوص سفیدکاری و پرداخت |
اندازه الک | 2.38 1.41 0.5 | 2.38 1.41 0.5 0.25 |
مانده روی الک (درصد وزنی) | 0 حداکثر 5 حداکثر 15 | 0 0 0 حداکثر2 |
ابتدایی (گیرش اولیه) | 4 الی 6 | 4 الی 6 |
نهایی (گیرش ثانویه) | 20 الی 30 | 25 الی 60 |
مقاومت فشاری | حداقل 6 | حداقل 5.5 |
مقاومت خمشی | حداقل 2.5 | حداقل 2 |
